PATENT DAVASI
Patent, faydalı model ihtilaflarından kaynaklı tüm davalar Patent Davası genel adı altında toplanırlar.
Patent Davalarında uygulanacak hukuk öncelikle Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) ve Türk Ticaret Kanunu (TTK) olup ayrıca ulusal ve uluslararası sözleşmeler, yönetmelikler, tebliğler, içtihatlar da dikkate alınır.
EN SIK KARŞILAŞILAN PATENT DAVALARI;
Patent İhlali / Tecavüzü ve Zararın Tazmini Davası;
SMK 141. Madde de düzenlenmiştir, ciddi sonuçları vardır!
Patent, Faydalı model tescil sahibi tarafından buluşa ihlal yapan aleyhine açılan bu davada, tecavüzün tespiti, engellenmesiyle birlikte zararın tazmini de talep edilebilinir.
Her davada olduğu gibi tarafların iddia ve savunmalarını hukuki ve teknik olarak çok iyi açıklamaları gerekir. Davanın konusu teknik bir buluş olduğu için teknik hususların (benzerlik, farklılık, çalışma sistemi, parçalar, üretim aşamaları, piyasa emsalleri, teknolojinin bilinen durumu,ihlal yapan kısımların analizi ..vs) son derece iyi açıklanması gerekir.
Dava öncesi tecavüzü kanıtlayan belgelerin, kıyaslama yapılacak numune ürünlerin, satış bilgilerinin, satış noktalarının…vs tüm delillerin toplanması gerekir.
Günümüz Hukuk Sistemi dikkate alındığında, dosyanın Resmi Bilirkişi İncelemesine gitmesinden önce Özel Bilirkişi Raporu / Uzman Mütalaası alınarak dosyaya sunulmasında fayda vardır.
Patent Hükümsüzlük Davası;
SMK 138. md’sinde düzenlenmiştir.
TÜRKPATENT nezdinde tescilli Patent ve Faydalı Modellerin hükümsüzlüğü istemiyle açılır.
Hükümsüzlük nedenleri SMK kapsamında belirtilmiş olup buluşta yenilik unsurunun olmaması, patent konusu buluşun tekniğin bilinen durumunu aşmaması, tescil belgesinin anlaşılmaz ve hatalı olması başlıca hükümsüzlük halleridir.
Hükümsüzlük davası öncesi mutlaka Patent Hükümsüzlük Analizi yaptırılmalıdır; analiz hukuki korumadan yararlanan tescilin, yenilik özelliği taşıyıp taşımadığının tespitine imkan verir, öngörülü ve hazırlıklı olarak dava açılmasına imkan sağlar. Delilsiz ve ispatlanamayacak davaların boşuna açılmasını engeller.
Patent, Faydalı Model hükümsüzlük davası açmadan önce iddiayı ispatlayan tüm belgelerin, delillerin hazırlanması, patent uzmanlarından destek alınması önem arz eder.
Gözlemlerimize göre açılan çoğu dava, delil noktasında yetersiz kaldığı için red edilmektedir.
Patent Gaspı Davası;
SMK 109. md,110. md, 111.md, 112. md’lerde düzenlenmiştir.
Bu dava türü genel olarak ortak çalışılan veya işçi buluşlarında ortaya çıkan bir sorundur. Buluşu yapmayan, buluş üzerinde hak sahibi olmayan kişinin tescil veya başvurusu yapması akabinde gerçek hak sahibi tarafından açılır. Mevcut tescil veya başvuruda ki hak sahipliğinin değişmesi taleplidir.
Buluşu birlikte yapanlarda, tescilde ortak olmak için bu davayı açabilirler.
Patent başvurusu yapanın gerçek hak sahibi olmadığı TÜRKPATENT nezdinde itiraz olarak ileri sürülemez ancak dava konusu yapılabilinir.
Dava sırasında TÜRKPATENT nezdinde izlenmesi gereken idari prosedürlerde mevcuttur, bu nedenle bu davanın patent vekilleriyle ortak çalışarak veya patent vekili avukat tarafından açılmasında hak kaybına uğramamak için fayda vardır.
Bu davada tarafların buluşun gerçek hak sahibi olduklarını ispatlamaları gerekir.
Patent İhlali Oluşup Oluşmayacağı Davası;
Bir ürünün, tescilli bir buluşa ihlal oluşturup oluşturmadığı noktasında taraflar arasında ihtilaf ve şüphe olabilir.
Patentli bir ürünü izin almadan üretmek, ticaretini yapmak ciddi yaptırımları bulunan bir durumdur. Söz konu hukuki yaptırımlara maruz kalmamak için ihtilaf konusu ürünün üretilmesi veya ticaretinin yapılması halinde ihlal oluşup oluşmadığının tespiti için bu dava açılabilinir.
Uygulamada diğer davalara nazaran sık rastlanılmayan bir dava olduğu için özellikle Bilirkişi Raporları sıkıntı oluşturmaktadır. Davanın İhtisas Mahkemesinde görülmemesi halinde de Mahkeme Kararlarında ciddi yanlışlıklar yapılmaktadır.
Örneğin: İhtisas Mahkemesinde görülmeyen davalarda sıklıkla “Davacının patent ihlali, tecavüzü yaptığı…” şeklinde hüküm kurulduğu görülmektedir halbuki davanın konusu “bu ürünü üretirsek, ticaretini yaparsak hukuka aykırı davranır mıyız?” Sorusudur! Ortada henüz bir kullanım, ticari faaliyet yoktur!
Bu soruya verilecek yanıtın da ancak iki versiyonu olabilir;
- Bu ürünü üretirsen …. nolu patentte ihlal oluşmaz.
- Bu ürünü üretirsen … nolu patente ihlal oluşur.
Mahkeme kararlarında sıklıkla “Davacının tecavüz yaptığına karar verilmiştir..” şeklinde ki yanlış ifadelerin yer alması nedeniyle iş bu davanın özellikle İhtisas Mahkemelerinde açılmasına dikkat etmek, davayı ve talebi net olarak belirtmek ayrıca önem arz etmektedir.
Yukarıda sayılanlar haricinde Delil Tespit Davası, TÜRKPATENT Kararlarının İptali Davası, Taklit Ürünlerin Üretiminin Engellenmesi ve Üretilenlerin İmhası Davası, Gümrüklerde El Koyma için Hukuki işlemler…vb farklı dava ve hukuksal işlemler bulunmaktadır…
Marka ve Patent Vekili